VOLZIN geeft regelmatig een overzicht van recent verschenen boeken over religie, zingeving en levensbeschouwing. Welke staan op uw verlanglijstje?

Vasten - tijd voor mij - een spirituele gids
Peter Müller

asten klinkt velen in de oren als afzien, en kan associaties oproepen met mislukte dieetervaringen. In dit boek voert Peter Müller een pleidooi voor deeltijdvasten, waarbij je een of meerdere dagen per week een deel van je dag niet eet. Dat is makkelijker vol te houden, en niet alleen goed voor je lichaam, maar ook voor je geest. Deze onthouding plaatst hij in een lange religieuze traditie. Tijdens een zelfgekozen vastenperiode kun je een keuze maken uit de zeven thema's die de auteur in dit boek aanreikt om op te reflecteren, zoals tijd nemen, reiniging en stilte. De meditatieve teksten, oefeningen en rituelen die hij daarbij suggereert, kunnen je helpen om bewuster te gaan leven.

Peter Müller (1943) studeerde theologie en pedagogiek en werkt als auteur en in het volwassenenonderwijs. Hij heeft 25 jaar ervaring met het begeleiden van vastengroepen, en leidt begeleiders van vastengroepen op.

Berne Media / Halewijn, 128 blz., € 22,50

De selfmade dominee als auteur - 26 portretten uit de lange 19e eeuw
Cees Houtman

Tot het gezicht van protestants Nederland in de negentiende eeuw behoorde niet alleen ‘de dominee-dichter’ of ‘de predikant-novellist’, maar ook de schrijvende selfmade dominee, de niet-academisch gevormde ‘godgeleerde’ die als kerkelijk werker of als evangelist actief was, maar ook als auteur van zich deed horen. Als wetenschappelijk of literair begaafd talent publiceerde de selfmade dominee (populair-)wetenschappelijke geschriften, stichtelijke poëzie, novellen, romans en lectuur voor de jeugd. Met elkaar vormen de schrijvende selfmade dominees een ‘collectief’, even bont en divers als het protestantisme van hun tijd. De portretten van zesentwintig dominees brengen hen tot leven. Het kerkelijk-maatschappelijk leven, het religieuze en spirituele klimaat en de leescultuur van protestants Nederland in die tijd krijgen daarbij ruim aandacht.

Walburg Pers, 476 blz., € 34,99

Geschiedenis van de westerse esoterie
J. Slavenburg en J. van Schaik

In heel vroege tijden was esoterische kennis algemene en openbare kennis. Maar dat is in de loop van de geschiedenis veranderd. Nog altijd betekent het ‘kennis alleen toegankelijk voor ingewijden’ (gnosis dus), maar algemeen is het allerminst meer. In de loop van de achttiende eeuw wordt het rationele/materialistische paradigma dominant. Op dat moment wordt dat wat eerst openbaar is ‘geheim’ en ‘esoterisch’. ‘Esoterie’ heeft de connotatie gekregen van obscuur, zweverig en buiten het mainstream-denken staande. Het is een verzamelbegrip geworden van alles en nog wat, wat niét mainstream c.q. exoterisch is.

De esoterische werkelijkheidsbeleving is echter nooit uit de westerse cultuur verdwenen. In dit boek wordt de geschiedenis van de westerse esoterische traditie uitgebreid beschreven. Vanaf de oude tijden tot het heden. Steeds meer blijkt dat in de esoterische traditie door de eeuwen heen, opvattingen en inzichten bestaan waar we vandaag de dag iets aan kunnen hebben. Zoals de opvatting dat de aarde een levend organisme is.

Aan de orde komen onder meer de esoterie in de oudheid (het oude Egypte, Plato, Hermes Trismegistus), het zogenaamde esoterische christendom (Jezus, Paulus, Maria Magdalena), manicheeërs, katharen, mystici, graalridders en de verblindende Renaissance. Na de Renaissance bloeien genootschappen op als die van het Rozenkruis, de vrijmetselarij en nog vele interessante bewegingen meer.

Uitgeverij Van Warven, 713 blz., € 44,99

Zondagmorgen - over het missen van God
Willem Jan Otten

Toen de pandemie kerkgang onmogelijk maakte, besloot Willem Jan Otten van het missen van de mis een deugd te maken. Hij schreef het boek waar hij sinds zijn doop in 1999 van heeft gedroomd: een essay dat week voor week reageert op het liturgisch jaar, volgens hem het grootste kunstwerk van de westerse beschaving.

Zondagmorgen is het verslag geworden van een persoonlijke, poëtische ‘tocht naar binnen’, dwars door alle 52 zondagen van het jaar.

Willem Jan Otten (1951) is meermalen bekroond voor zijn gedichten, romans, toneel, kritieken en essays. Hij ontving voor zijn werk o.a. de Constantijn Huygensprijs en de P.C. Hooftprijs (een eer die nu ook Arnon Grünberg ten deel is gevallen). Hij kreeg een eredoctoraat van de Universiteit Utrecht vanwege zijn belang voor het zichtbaar maken van levens-
beschouwelijke en religieuze thema’s.

Lees hier een gratis fragment.

Skandalon, 240 blz., € 25,99

Blijven - Omarm wat op je pad komt
Thomas Quartier

Stabiliteit, regelmaat, stilte, liefde, deemoed, contemplatie en eeuwigheid. Dat zijn de zeven waarden uit het kloosterleven die centraal staan in de verhalen van deze nieuwe bundel van Thomas Quartier. Het is zijn eerste boek als theoloog des vaderlands. En hij gaat hierin terug naar zijn diepste wortels, want deze bevlogen monnik is op de eerste plaats benedictijn die leeft met de Regel van Benedictus. In het gemeen schapsleven van de abdij Keizersberg in Leuven vindt hij zijn bestemming en verdieping. Daar doet hij de inspiratie op voor een boek over de zeven waarden van het kloosterleven. Maar hij zou niet Thomas Quartier heten als hij daar ook niet een originele draai aan geeft. Want hij biedt die waarden aan in een nieuwe vertelvorm, kloosterstory’s. Steeds weer zoekt de theoloog des vaderlands nieuwe vormen om de oude waarden te verbinden met deze moderne tijd.

Thomas Quartier is monnik van de abdij Keizersberg in Leuven, bij de benedictijnen van De Keizersberg. Deze theoloog is als hoogleraar liturgie verbonden aan de Radboud Universiteit te
Nijmegen. Daarnaast is hij medewerker aan het Titus Brandsma Instituut. Ook is hij hoogleraar monastieke spiritualiteit aan de Katholieke Universiteit van Leuven. Sinds eind vorig jaar is deze 49-jarige benedictijn de theoloog des vaderlands

Adveniat, 148 blz., € 19,95