De serie portretten met honderdjarigen is gebundeld in de collectie Oud en Wijs.

Vaak wordt gezegd: gezondheid is het belangrijkste wat er is. Ida Wijsman is het eens met deze uitspraak: “Ja, dat is zo. Dat merk ik nu mijn lichaam minder wordt. Dan denk ik: wat ben ik gelukkig geweest. Ik heb nooit een dokter gezien en neem nog steeds geen medicijnen. Alleen vitaminepillen! Ik woon nog zelfstandig. Aan- en uitkleden duurt alleen allemaal langer nu. Mijn been doet pijn. Toen ik laatst zomaar neer was gevallen, ben ik aan alle kanten doorgelicht, maar er is niks kwaadaardigs gevonden. Het is gewoon ouderdom. Maar het wordt wel erger. Het hangt altijd boven je hoofd.

Elke ochtend denk ik: kan ik mijn benen nog bewegen? Mijn zoon heeft een stang gemaakt bij het bed, zodat ik me omhoog kan hijsen. En ik draag deze elastische kousen. Mijn enkels zijn opgezwollen omdat ik teveel zit. Maar als ik zit, doet het geen pijn. Daarom zit ik zo graag.”

Ik vertelde mijn dochter Yara van bijna 5 jaar vanochtend dat ik ‘iemand van bijna 100’ zou gaan interviewen vandaag. Ik vroeg haar wat zij zou willen dat ik zou vragen. Ze is zelf wel eens bezig met de dood en dan zegt ze dat het haar niet leuk lijkt om dood te zijn. Daarom suggereerde ze de vraag: ‘Wat denkt u, hoe zou het zijn om dood te zijn?’

“Dat zijn natuurlijk mysteries. Dat weet je niet. Daar denk ik niet zoveel over na. Ik geloof wel in een hemel. Ik zal je iets vertellen, dat is misschien wel mooi. Mijn zoon had een vriend en diens vader had kanker. Hij had verschrikkelijk veel gerookt, vroeger wist je nog niet zo goed hoe ongezond dat is. Toen die vader op zijn sterfbed lag, zei hij: ‘Ik zie de hemel. Je moest het eens kunnen zien! Hoe prachtig!’ Hij was echt nog bij bewustzijn en er helemaal ondersteboven van.

Kijk, we hoeven de hemel niet te verdienen. We krijgen het als we erom vragen. Als iemand slecht is en wel bidt, worden zijn zonden vergeven, als hij daarom bidt. Door te bidden kun je regelmatig contact zoeken met God, en met Jezus die voor ons gestorven is. Dat gedenken we binnenkort weer met Pasen. Over een aantal maanden dan, eerst vieren we nog de geboorte.”

U viert echt de geboorte van Jezus met Kerst?

“Tegenwoordig willen mensen die niet gelovig zijn allemaal kerstfeest vieren als een gewoon feest. Maar eigenlijk is Kerst iets bijzonders: het herdenken van Jezus. Ieder mens zal anders geloven en dat is niet erg. We geloven niet precies op dezelfde manier. Mijn eigen man had, bij wijze van spreken, een ander geloof dan ik. Dat maakt niets uit. Maar we kunnen wel samen zingen. Dat vind ik heel mooi.

De gedachte aan God die naar me kijkt, vind ik heel prettig. Je hebt altijd een vriend

ida wijsman

Wij hadden vroeger thuis een orgel en een piano naast elkaar staan. De kinderen speelden erop en we zongen kerstliederen. En mijn dochter Ieteke kon mooi zingen, wij zongen allemaal van ganser harte. Dan sloegen we de tuindeuren open en even later kwamen de buren zeggen: ‘Wat kunnen jullie mooi zingen!’”

Wat hebt u aan uw geloof gehad in uw leven?

“Ik ga nu niet meer naar de kerk, maar de dominee is nog een paar keer hier bij me geweest. Hij kwam vragen hoe het met me ging en hij vertelde wat ze besproken hadden in de kerk. Een van de ouderlingen kwam met kerst een boekje brengen, of een mandje. Zo geeft de kerk mij wel gezelligheid.

Voor de kinderen bid ik nog, maar ik bid niet speciaal meer voor het eten. Het is belangrijk, want het geeft stevigheid. De gedachte aan God die naar me kijkt, vind ik heel prettig. Je hebt altijd een vriend. Het is niet een vriendschap die je ziet, maar je voelt het. Ook nu kan ik dat voelen, het gevoel dat je gedragen wordt. Het leven geeft je niet precies wat je wilt, maar je moet je eraan overgeven. Het is net als in een huwelijk – als je trouwt moet je je ook overgeven. Soms moet je dingen accepteren.”

Is het wijs om in een huwelijk ook de nare dingen te accepteren?

“Ja. Er wordt met het huwelijk een beetje raar omgegaan tegenwoordig. Veel mensen scheiden en veel jongelui trouwen niet, maar gaan samenwonen. De vriendjes van mijn kleindochters komen mij hier graag opzoeken; vroeger werden ze de deur uitgegooid als ze niet wilden trouwen. Maar nu niet meer!

Tegenwoordig wonen koppels al heel lang samen voordat ze gaan trouwen. Je loopt natuurlijk een risico als je snel trouwt, want na een huwelijk is ineens alles anders. Je kent je echtgenoot nog niet goed en moet meteen zijn schoenen gaan poetsen!

Mijn kleinkinderen komen met leuke mannetjes. Ik zeg nooit dat ze moeten trouwen. Er zijn dingen waar je je niet mee moet bemoeien. Het zijn volwassen mensen, die moeten hun eigen beslissingen nemen en niet die van mij.”